Thiếu vi chất dinh dưỡng là tình trạng hay gặp ở trẻ nhỏ, điều này ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ trong tương lai. Tại Việt Nam, tỷ lệ trẻ em thiếu vi chất dinh dưỡng hiện vẫn còn cao với 60% trẻ thiếu kẽm (dưới 5 tuổi) và cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt.
Vậy vi chất dinh dưỡng là gì? Làm sao để nhận biết trẻ có thiếu hụt vi chất dinh dưỡng? Mời ba mẹ cùng bác sĩ Phương Châu tìm hiểu qua bài viết bên dưới nhé.
1.Vi chất dinh dưỡng là gì?
Vi chất dinh dưỡng bao gồm 2 nhóm: Nhóm Vitamin (A, B, C, D, E…) và Nhóm các nguyên tố khoáng (Canxi, Phospho, Sắt, Kẽm, I-ốt,…).đây là những chất mà cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ. Nhưng có vai trò rất quan trọng trong tăng trưởng, phát triển trí tuệ, duy trì và nâng cao sức khoẻ, phòng chống bệnh tật, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.
Vi chất dinh dưỡng tham gia hầu hết trong quá trình trao đổi chất của cơ thể. Do đó, việc thiếu vi chất dinh dưỡng là nguyên nhân hàng đầu gây ra: còi xương, thiếu máu, suy dinh dưỡng,…và nhiều bệnh lý khác.
2. Nguyên nhân gây ra thiếu vi chất ở trẻ
Thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em được ví như “nạn đói tiềm ẩn” vì không có dấu hiệu rõ ràng, thường rất khó phát hiện. Chỉ được phát hiện khi các triệu chứng biểu hiện thành bệnh đặc trưng như: thiếu máu, biếng ăn, thấp còi, chậm phát triển,….Đặc biệt, nhiều ba mẹ lầm tưởng chỉ những trẻ biếng ăn, thấp còi mới có nguy cơ suy dinh dưỡng. Thực tế cho thấy, bất kỳ trẻ nào cũng có tiềm ẩn nguy cơ thiếu hụt vi chất ngay cả những trẻ mũm mĩm hay thừa cân, béo phì.
Cơ thể trẻ thường cần một lượng vi chất không nhiều. Nhưng trẻ lại rất dễ bị thiếu hụt do nhiều nguyên nhân khác nhau như:
- Trong quá trình mang thai, chế độ dinh dưỡng của mẹ không được đảm bảo
- Trẻ sinh thiếu tháng hoặc nhẹ cân
- Trẻ tăng trưởng nhanh sau khi sinh
- Chế độ dinh dưỡng của trẻ không đa dạng các nhóm chất
- Trẻ thường xuyên mắc các bệnh lý đường tiêu hóa dẫn đến kém hấp thu các chất dinh dưỡng
 |
3. Dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu vi chất dinh dưỡng
Trẻ thiếu vi chất dinh dưỡng, thông thường sẽ có những biểu hiện như:
- Chậm tăng cân, chậm phát triển chiều cao, chậm mọc răng
- Hay quấy khóc, khó ngủ, hay giật mình và đổ mồ hôi trộm
- Chán ăn, biếng ăn, ăn không ngon miệng
- Thường xuyên bị tiêu chảy, viêm mũi họng,..
- Da xanh nhợt nhạt, rụng tóc, móng tay dễ gãy
Trẻ thiếu vi chất thường dễ nhận biết qua thói quen ăn uống sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, để biết chính xác trẻ đang thiếu chất gì và cần bổ sung chất gì. Ba mẹ nên chủ động đưa trẻ đến thăm khám tại cơ sở y tế uy tín.
4. Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến trẻ?
Mặc dù nhu cầu về chất dinh dưỡng của cơ thể trẻ không nhiều. Nhưng chúng lại cực kỳ quan trọng. Việc bổ sung không đúng, không đủ đa vi chất có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe như:
– Thiếu vitamin A: trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như tiêu chảy, đường hô hấp, khô giác mạc, mù lòa,..
– Thiếu canxi và vitamin D: dẫn đến trẻ chậm phát triển chiều cao, còi xương, răng mọc chậm, chậm biết đi
– Thiếu sắt: gây thiếu máu và các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp, các bệnh nhiễm khuẩn cho trẻ
– Thiếu I-ốt: trẻ thiếu i-ốt sẽ chậm phát triển trí tuệ, chậm lớn, thiểu năng. Dễ mắc bệnh về tuyến giáp
– Thiếu kẽm: làm trẻ chậm lớn, biếng ăn, giảm sức đề kháng. Hay mắc bệnh nhiễm trùng, suy dinh dưỡng, chậm phát triển chiều cao
 |
Trong các vi chất trên, vitamin D, sắt, i-ốt, kẽm là những vitamin và khoáng chất mà trẻ rất dễ bị thiếu. Ngay cả trẻ không bị suy dinh dưỡng vẫn có thể thiếu do chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý. Vì thế, việc ba mẹ cho trẻ đi kiểm tra vi chất là hết sức quan trọng nhằm giúp phát hiện sớm và bổ sung các dưỡng chất thiếu hụt cho trẻ.
5. Cách phòng ngừa thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em
Vi chất dinh dưỡng rất cần thiết đối với sự phát triển của trẻ. Mặc dù nhu cầu cơ thể trẻ chỉ cần một lượng rất nhỏ nhưng khi thiếu lại dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Vì vậy, việc bổ sung đầy đủ các vi chất cần thiết cho trẻ cần được quan tâm hàng đầu.
Theo BS. Lê Thị Bé – Khoa Dinh dưỡng, BVQT Phương Châu cho biết: “Để phòng ngừa thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ chủ động và an toàn nhất là thông qua nguồn thực phẩm để bổ sung vitamin và các khoáng chất trong từng bữa ăn. Vì vậy, ba mẹ cần đa dạng và phối hợp nhiều loại thực phẩm thuộc 4 nhóm chất: bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin – khoáng chất cho trẻ trong mỗi bữa ăn. Nên thường xuyên thay đổi thực đơn từ khi trẻ mới bắt đầu ăn dặm. Ngoài ra, khuyến khích trẻ vận động đúng cách cũng là một giái pháp hỗ trợ giúp tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất hiệu quả.”
Tuy nhiên, ba mẹ vẫn cần xác định rõ trẻ đang bị thiếu hụt vi chất gì. Và cần bổ sung vi chất đó với liều lượng bao nhiêu. Việc này không thể xác định được nếu ba mẹ hay bác sĩ chỉ quan sát trẻ bằng mắt thường.
 |
6. Xác định trẻ có thiếu vi chất dinh dưỡng hay không bằng cách nào?
Cách hiệu quả và chính xác nhất để kiểm tra hàm lượng các vi chất, mức độ thiếu hụt các vi chất đó trong cơ thể trẻ là thông qua xét nghiệm vi chất. Với sự hỗ trợ của những máy móc hiện đại và chuyên sâu về dinh dưỡng. Việc tầm soát này cần được thực hiện càng sớm càng tốt để có thể can thiệp hiệu quả, kịp thời cho trẻ.
7. Khám, Xét Nghiệm và Điều Trị thiếu hụt vi chất dinh dưỡng cho trẻ ở đâu?
Đồng hành cùng ba mẹ trong suốt quá trình phát triển của con trẻ. Hiện nay, song song với việc thăm khám Dinh dưỡng cho trẻ, tại BVQT Phương Châu Sóc Trăng chúng tôi đã triển khai Xét nghiệm Vi chất dinh dưỡng với những ưu điểm: xét nghiệm nghiêm ngặt, đảm bảo chất lượng xét nghiệm, nhanh chóng tiết kiệm chi phí cho người bệnh. Xét nghiệm này nhằm hỗ trợ phục vụ cho công tác chẩn đoán và điều trị hiệu quả trong việc phát hiện thiếu hụt vi chất.
Thấu hiểu, chế độ dinh dưỡng cho trẻ trong những năm tháng đầu đời là vô cùng quan trọng. Định kỳ vào mỗi thứ 7, BS. Lê Thị Bé – Khoa Dinh dưỡng, BVQT Phương Châu sẽ về Phương Châu Sóc Trăng.
- Đánh giá chính xác tình trạng dinh dưỡng và thói quen ăn uống hằng ngày
- Tiến hành các xét nghiệm vi chất để biết trẻ đang thừa, thiếu chất gì
- Chẩn đoán các nguyên nhân khiến trẻ bị thiếu vi chất dinh dưỡng
- Đánh giá khả năng tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng của trẻ
- Tư vấn và điều trị thiếu vi chất dinh dưỡng theo phác đồ phù hợp với từng thể trạng, độ tuổi, sở thích của trẻ
- Hướng dẫn ba mẹ sử dụng sổ tay Dinh dưỡng “Cùng con yêu khôn lớn”
Thời gian từ 7h00 – 16h00 Khám tại lầu 1 – Tầng Hoa hướng dương, BVQT Phương Châu Sóc Trăng.
Ba mẹ có thể đặt lịch khám cùng bác sĩ Dinh dưỡng Phương Châu trước qua Tổng đài 1900545466 (ấn phím 3) – Hotline 0772867171 hoặc inbox trực tiếp qua trang fanpage nhé..
